ชัวร์ก่อนแชร์ : วัคซีน HPV มีอันตราย จริงหรือ ?

บนสื่อสังคมออนไลน์แชร์ข้อมูลเตือนว่า วัคซีน HPV มีอันตราย ฉีดแล้วอาจทำให้เป็นโรคร้ายแรงขึ้นได้ ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ ไม่ควรฉีด

🎯 ตรวจสอบข้อเท็จจริงและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ ศ.พญ.สฤกพรรณ วิไลลักษณ์ ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

วัคซีน HPV หรือวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก เป็นหนึ่งในวัคซีนที่ถือว่าปลอดภัยมาก ๆ และผลข้างเคียงน้อย

ที่มีการแชร์กันเกี่ยวกับผลข้างเคียงระยะสั้นและระยะยาวนั้น ต้องบอกว่า วัคซีน HPV ผ่านการคิดค้นและพัฒนามา 20 ปีแล้ว จนถึงปัจจุบันยังไม่พบผลข้างเคียงที่ร้ายแรง หรือผลข้างเคียงที่ทอดระยะยาว

ผลข้างเคียงน้อยและเป็นผลข้างเคียงเฉพาะที่ ได้แก่ ปวด บวม แดง ร้อน เพลีย มีไข้ คลื่นไส้ เวียนศีรษะ ถือได้ว่าเป็นหนึ่งในวัคซีนของโลกที่ปลอดภัยที่สุดวัคซีนหนึ่ง

วัคซีน HPV มีส่วนเกี่ยวข้องกับไวรัส HIV ?

วัคซีน HPV คือวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก (Human papilloma virus) เป็นคนละตัว คนละชนิดกับไวรัส HIV

ไวรัสเอชไอวี (Human Immunodeficiency Virus : HIV) และ “เอชไอวี” คือเชื้อไวรัสที่ทำให้เกิดโรคเอดส์ (AIDS : Acquired Immunodeficiency Syndrome) หรือโรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง

ทั้ง HPV และ HIV เป็นไวรัสทั้งคู่ แต่เป็นเชื้อคนละชนิดกัน มีกลไกการเกิดโรคต่างกัน

วัคซีน HPV ป้องกันมะเร็งปากมดลูกได้อย่างไร ?

เนื่องจากไวรัส HPV เป็นสาเหตุของมะเร็งปากมดลูก

ไวรัส HPV เข้าไปติดเชื้อบริเวณปากมดลูก สามารถเปลี่ยนแปลงเซลล์หรือเนื้อเยื่อปากมดลูก เป็นระยะก่อนมะเร็งปากมดลูก และเปลี่ยนเป็นมะเร็งปากมดลูก

ถ้าฉีดวัคซีน HPV ป้องกันไม่ให้ติดเชื้อไวรัส HPV ก็เท่ากับป้องกันมะเร็งปากมดลูก

การฉีดวัคซีน HPV ไม่ใช่การฉีดไวรัส (ตัวเป็น ตัวตาย ตัวอ่อนแรง) แต่เป็นโปรตีนเหมือนกับเปลือกไวรัส มีหน้าที่เข้าไปกระตุ้นภูมิคุ้มกัน ทำให้ร่างกายมีภูมิคุ้มกัน จะได้ไม่ติดเชื้อ HPV

ดังนั้น วัคซีน HPV ไม่มีอำนาจทำให้ผู้ได้รับวัคซีนติดเชื้อ

วัคซีน HPV คือเครื่องมือที่ได้ผลมาก ๆ ในการป้องกันไม่ให้ติดเชื้อที่เป็นสาเหตุของมะเร็งปากมดลูก ขอแนะนำว่า ถ้าเป็นไปได้ควรฉีดวัคซีน HPV เพราะได้ประโยชน์มากกว่าไม่ฉีด

การป้องกันมะเร็งปากมดลูก ไม่ได้มีเฉพาะการฉีดวัคซีน HPV อย่างเดียว ควรทำควบคู่ไปกับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วย จะทำให้การป้องกันมะเร็งปากมดลูกสมบูรณ์

ใคร… ควรฉีดวัคซีน HPV เป็นกลุ่มแรก ?

ผู้หญิงควรเป็นกลุ่มแรกที่ต้องฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกก่อน

ถ้าเป็นไปได้ในลำดับถัดไป ผู้ชายในสังคมควรฉีดด้วย

สำหรับผู้หญิงและผู้ชาย ฉีดวัคซีน HPV ได้ตั้งแต่อายุ 9 ขวบ ถึง 15 ปี

ถ้าเด็กผู้หญิงหรือผู้ชายที่อายุยังไม่ครบ 15 ปีบริบูรณ์ แทนที่จะฉีด 3 เข็ม (ครบตามโดส) การฉีด 2 เข็มก็ได้ภูมิคุ้มกันเท่า ๆ กับฉีด 3 เข็มแล้ว (ประหยัดกว่า เจ็บตัวน้อยครั้งกว่า)

การฉีดวัคซีน HPV ในผู้ชายสามารถป้องกันโรคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ เช่น

1. ป้องกันหูดหงอนไก่

2. ป้องกันมะเร็งชนิดอื่น ๆ เช่น มะเร็งทวารหนัก มะเร็งช่องปากและลำคอ

3. สร้างเสริมภูมิคุ้มกันหมู่ ผู้ชายจะได้ไม่มีไวรัส HPV และไม่นำไวรัสไปติดผู้หญิง ซึ่งทำให้ผู้หญิงในสังคมจะได้มีอัตราการเป็นมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งอื่น ๆ ลดลง ในขณะที่ผู้ชายเป็นมะเร็งที่เกี่ยวข้องและหูดหงอนไก่ลดลงด้วย

กรณีที่เตือนว่าวัคซีน HPV มีอันตรายร้ายแรงนั้น ขอชี้แจงว่าวัคซีน HPV เป็นวัคซีนที่ปลอดภัย แทบจะเรียกได้ว่า มาก ถึงมากที่สุด

ขณะเดียวกันก็พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่าใช้ได้ผลดีในการป้องกันมะเร็งปากมดลูก จากการใช้และศึกษาวิจัยมาอย่างยาวนาน 20 ปีแล้ว สามารถยืนยันผลนี้ ขณะที่ประโยชน์มีมากกว่าผลข้างเคียง

สัมภาษณ์โดย พีรพล อนุตรโสตถิ์

เรียบเรียงโดย คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ดูเพิ่มเติมรายการ ชัวร์ก่อนแชร์ : วัคซีน HPV มีอันตราย จริงหรือ ?

ชัวร์ก่อนแชร์ FACTSHEET : วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก หรือ วัคซีน HPV

ชัวร์ก่อนแชร์ FACTSHEET : รู้จักและเข้าใจ มะเร็งปากมดลูก