ชัวร์ก่อนแชร์ FACTSHEET : ไรขนตา

ไรขนตาคืออะไร อันตรายต่อดวงตาหรือไม่ และมีวิธีการป้องกันอย่างไร

🎯 ตรวจสอบข้อเท็จจริงและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ ศาสตราจารย์วุฒิคุณ นพ.ศักดิ์ชัย วงศกิตติรักษ์ ประธานวิชาการ ราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย

“ไรขนตา” ชื่อทางการแพทย์เรียกว่า Demodex folliculorum เป็นปรสิตขนาดเล็กชนิดหนึ่งที่พบได้บริเวณขนตาของมนุษย์

กรณีดึงขนตาออกมา แล้วนำไปส่องด้วยกล้องจุลทรรศน์ มีโอกาสพบไรขนตาได้สูงเกิน 60-70 เปอร์เซ็นต์ เช่น ผู้สูงอายุ หรือคนที่ดูแลความสะอาดบริเวณขนตาหรือเปลือกตาไม่ดี

ในผู้ใหญ่สามารถพบไรขนตาได้ที่บริเวณรูขนตา แต่โดยทั่วไปของคนเกิน 80-90 เปอร์เซ็นต์ มักจะไม่มีอาการผิดปกติ ถ้ามีปริมาณไม่มากก็ไม่จำเป็นจะต้องได้รับการรักษาอะไร

สำหรับในคนที่มีไรขนตาจำนวนมาก อาจทำให้เกิดภาวะเปลือกตาอักเสบ หรือขนตาอักเสบได้ ทำให้เกิดความผิดปกติของดวงตา เช่น เคือง คันบริเวณขอบเปลือกตา รวมไปถึงอาจมีอาการแดงและขนตาร่วง ซึ่งมีลักษณะคล้ายรังแคเกาะบริเวณขนตา ประกอบด้วยตัวไรเองหรือเซลล์เศษเนื้อเยื่อบริเวณเปลือกตาที่หลุดติดขนตาจากการทำลายของไรขนตาได้

“ไรขนตา” เพิ่มมากขึ้นได้อย่างไร

“ไรขนตา” แม้จะเป็นสิ่งมีชีวิตชนิดขนาดเล็ก ๆ ที่อยู่บริเวณดวงตา แต่ช่วงนี้คนที่มีปัญหาเรื่องไรขนตาเพิ่มจำนวนมากขึ้น เนื่องจากการเพิ่มของจำนวนตัวไรมากผิดปกติบริเวณเปลือกตา ทำให้เปลือกตาอักเสบ

ปัญหาไรขนตาเกิดจากหลายปัจจัย ที่สำคัญเป็นเรื่องการดูแลความสะอาดที่บริเวณขนตาหรือเปลือกตาไม่ดี รวมทั้งการใช้สิ่งแปลกปลอมเข้าไปสัมผัส เช่น การต่อขนตา การติดขนตาปลอม

ป้องกันไม่ให้เกิดไรขนตาได้อย่างไร

ในคนที่ยังไม่มีอาการอะไร การล้างหน้า ใช้น้ำสะอาดถูบริเวณดวงตาเบา ๆ ทุกวัน ทั้งตอนเช้าและตอนเย็น จะช่วยทำให้ปริมาณของตัวไรไม่มากเกินจนเกิดอาการผิดปกติได้  

สำหรับคนที่เริ่มมีอาการผิดปกติ ไม่ว่าจะเป็นคัน เคือง บริเวณขอบเปลือกตา มีลักษณะคล้ายรังแคติดบริเวณขนตา รวมไปถึงมีขนตาร่วงบ่อย ๆ เป็นอาการแสดงของโรคไรขนตา กรณีนี้จำเป็นต้องไปพบจักษุแพทย์เพื่อการวินิจฉัยว่าเกิดจากสาเหตุอะไร

ดังนั้น การดูแลสุขภาพดวงตาที่ถูกต้อง นอกจากการล้างหน้าทั่วไป แนะนำให้ใช้แชมพูสำหรับเด็กอ่อน ที่ความรุนแรงไม่มากและไม่ระคายเคือง เช็ดบริเวณเปลือกตาและขนตา จะช่วยลดปริมาณตัวไรขนตาได้

การดูแลและสังเกตความผิดปกติของดวงตา จะช่วยให้รักษาได้ทันก่อนที่จะลุกลามมากขึ้น

สัมภาษณ์โดย พีรพล อนุตรโสตถิ์

เรียบเรียงโดย คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ดูเพิ่มเติม รายการชัวร์ก่อนแชร์ FACTSHEET : ไรขนตา

https://www.youtube.com/watch?v=ZcxAtUpRPeI