ชัวร์ก่อนแชร์: พบโรคปอดอักเสบในจีนระบาดถึงสหรัฐฯ จริงหรือ?

29 ธันวาคม 2566
แปลและเรียบเรียงบทความโดย: อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีข้อมูลสร้างความเข้าใจผิดเผยแพร่ทางสื่อสังคมออนไลน์ในสหรัฐอเมริกา ที่อ้างว่าโรคปอดอักเสบที่ระบาดอย่างหนักในสาธารณรัฐประชาชนจีนตั้งแต่ปลายเดือนพฤศจิกายน 2023 ได้แพร่ระบาดมาถึงสหรัฐอเมริกาแล้ว หลังพบรายงานเด็กติดเชื้อปอดอักเสบในรัฐโอไฮโอถึง 143 รายในช่วงปลายเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา พร้อมอ้างหลักฐานภาพถ่ายที่เตือนว่าเด็กที่ติดเชื้อจะมีสภาพปอดเป็นสีขาว หรือเรียกว่า White Lung Syndrome

บทสรุป :

1. การระบาดของโรคปอดอักเสบในโอไฮโอไม่มีความเกี่ยวข้องกับโรคปอดอักเสบที่ระบาดในจีน
2. เนื่องจากเป็นเชื้อโรคที่มีอยู่แล้วตามธรรมชาติ สามารถเกิดการระบาดได้ทั่วโลก

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

ข้อมูลที่กล่าวอ้าง นำมาจากรายงานประจำวันที่ 29 และ 30 พฤศจิกายน 2023 ของหน่วยงานสาธารณสุขของวอร์เรนเคาตี ในรัฐโอไฮโอ ที่พบเด็กอายุ 3-14 ปี ติดเชื้อโรคปอดอักเสบตั้งแต่เดือนสิงหาคม ถึง 143 ราย

อย่างไรก็ดี หน่วยงานสาธารณสุขของวอร์เรนเคาตีชี้แจงว่า แม้จะพบเด็กติดเชื้อสูงกว่าหลาย ๆ ปีที่ผ่านมา แต่สาเหตุการป่วยไม่ได้เกิดจากเชื้อโรคอุบัติใหม่ แต่มาจากการติดเชื้อโรคทั่วไป เช่น เชื้อแบคทีเรีย Mycoplasma Pneumoniae และ Streptococcus Pneumoniae รวมถึงเชื้ออะดีโนไวรัส

นอกจากนี้ เด็กที่ติดเชื้อส่วนใหญ่มีอาการไม่รุนแรง ส่วนใหญ่ได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะและสามารถกลับไปรักษาตัวต่อที่บ้านได้ และยังไม่พบผู้ป่วยที่เสียชีวิตแม้แต่รายเดียว

เมื่อวันที่ 1 ธันวาคม 2023 เว็บไซต์ของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (CDC) ยืนยันว่าการพบเด็กป่วยเป็นโรคปอดอักเสบเพิ่มขึ้นในสหรัฐอเมริกาเป็นเรื่องปกติที่เชื้อโรคจะกลับมาแพร่ระบาดในช่วงฤดูหนาว นอกจากนี้ ในเมืองอื่น ๆ ของรัฐโอไฮโอยังไม่พบว่ามีเด็กป่วยด้วยโรคปอดอักเสบในอัตราที่ผิดปกติแต่อย่างใด

Immunity Debt

แม้สาเหตุการป่วยเป็นโรคปอดอักเสบของเด็กจีนและเด็กอเมริกันจะคล้ายกัน แต่ผู้เชี่ยวชาญยืนยันว่าทั้งสองเหตุการณ์ไม่มีความเกี่ยวข้องกัน

ปัจจัยอาจมาจากปรากฏการณ์ที่เรียกว่า Immunity Debt หรือ Immunity Gap หรือสภาวะที่ภูมิคุ้มกันต่อเชื้อโรคต่าง ๆ ลดต่ำ เนื่องจากไม่ได้สัมผัสเชื้อโรคเหล่านั้นมาเป็นเวลานาน ซึ่งเคยเป็นปัญหาใหญ่ของสหรัฐอเมริกาเมื่อปีที่แล้ว เมื่อพบการระบาดของไวรัส RSV ในกลุ่มเด็กอเมริกันอย่างแพร่หลาย หลังการยกเลิกมาตรการป้องกันไวรัสโควิด-19

ผู้เชี่ยวชาญวิเคราะห์ว่า หากโรคปอดอักเสบที่ระบาดในจีนเกิดจากเชื้อโรคอุบัติใหม่ จะไม่มีทางเกิดการติดเชื้อเฉพาะในเด็ก ซึ่งการที่พบแต่เด็กที่ติดเชื้อคือหลักฐานว่าการระบาดน่าจะเกิดจากปรากฏการณ์ Immunity Debt เนื่องจากเด็กเล็กแทบจะไม่เคยสัมผัสเชื้อโรคเหล่านี้ ในช่วงที่มาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 บังคับใช้อย่างเข้มงวด ต่างจากผู้ใหญ่ที่แม้จะไม่ได้สัมผัสเชื้อโรคในช่วงโควิด-19 ระบาด แต่ก็เคยสัมผัสเชื้อโรคเหล่านี้มาก่อนและยังมีภูมิคุ้มกันอยู่ในร่างกาย

White Lung Syndrome

มีการนำภาพเอกซเรย์ปอดสีขาวโพลนมาเชื่อมโยงกับการป่วยด้วยโรคปอดอักเสบในรัฐโอไฮโอ โดยอ้างว่าเป็นกลุ่มอาการ White Lung Syndrome หรือสภาวะที่ปอดเกิดการอักเสบจนภาพเอกซเรย์ปอดกลายเป็นสีขาว เนื่องจากเกิดการอักเสบอย่างรุนแรงหรือมีของเหลวอยู่ภายในปอด

อย่างไรก็ดี White Lung Syndrome ไม่ใช่ศัพท์ทางการแพทย์ ส่วนภาพเอกซเรย์ปอดมักจะพบในกลุ่มผู้ป่วยที่มีอาการหายใจลำบากเฉียบพลัน (ARDS) แต่ไม่พบว่าเด็กที่ป่วยเป็นโรคปอดอักเสบมีอาการรุนแรง จนภาพเอกซเรย์ปอดเป็นสีขาวโพลนหรือ White Out ตามที่กล่าวอ้าง

ข้อมูลอ้างอิง :

https://www.politifact.com/factchecks/2023/dec/08/tiktok-posts/no-mystery-about-or-link-between-pediatric-pneumon/
https://www.factcheck.org/2023/12/scicheck-respiratory-illnesses-in-children-in-china-not-so-mysterious/