ชัวร์ก่อนแชร์: ชาวอียิปต์เดินเท้าข้ามชายแดนไปส่งของบริจาคยังกาซา จริงหรือ?

02 พฤศจิกายน 2566
แปลและเรียบเรียงบทความโดย: อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีคลิปวิดีโอบิดเบือนเผยแพร่ทางสื่อสังคมออนไลน์ในต่างประเทศ โดยคลิปแรกอ้างว่ารถบรรทุกสิ่งของบรรเทาทุกข์นับร้อยคัน ไม่สามารถนำสิ่งของช่วยเหลือไปยังฉนวนกาซาได้ เนื่องจากทางการอิสราเอลสั่งห้ามเปิดด่านราฟาห์ จุดผ่านแดนระหว่างฉนวนกาซาและประเทศอียิปต์ จนเกิดการแชร์คลิปประชาชนอียิปต์เดินเท้าข้ามแดนเพื่อนำสิ่งของจำเป็นไปมอบให้กับชาวปาเลสไตน์ในฉนวนกาซาด้วยตนเอง

บทสรุป :

1. คลิปแรกเป็นภาพขบวนรถบรรทุกสิ่งของบรรเทาทุกข์จอดหน้าด่านราฟาห์เมื่อปี 2021 หรือ 2 ปีก่อนสงครามอิสราเอล-ฮามาส
2. คลิปที่ 2 เป็นภาพฝูงชนลักลอบนำสิ่งของเดินข้ามชายแดนอียิปต์และลิเบีย ซึ่งอยู่คนละฝั่งกับชายแดนอียิปต์และกาซา
3. เมื่อวันที่ 21 ตุลาคมมีการเปิดด่านราฟาห์เพื่อลำเลียงสิ่งของบรรเทาทุกข์เข้าสู่กาซาในที่สุด

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

มีคลิปวิดีโอบิดเบือนเผยแพร่ทางสื่อสังคมออนไลน์ในต่างประเทศ โดยคลิปแรกอ้างว่ารถบรรทุกสิ่งของบรรเทาทุกข์นับร้อยคัน ไม่สามารถนำสิ่งของช่วยเหลือไปยังฉนวนกาซาได้ เนื่องจากทางการอิสราเอลสั่งห้ามเปิดด่านราฟาห์ จุดผ่านแดนระหว่างฉนวนกาซาและประเทศอียิปต์ จนเกิดการแชร์คลิปประชาชนอียิปต์เดินเท้าข้ามแดนเพื่อนำสิ่งของจำเป็นไปมอบให้กับชาวปาเลสไตน์ในฉนวนกาซาด้วยตนเอง

จากการตรวจสอบโดย Fact Checker ในต่างประเทศ ยืนยันว่าคลิปวิดีโอทั้งสองไม่มีความเกี่ยวข้องกับสงครามอิสราเอล-ฮามาสที่เกิดขึ้นในเดือนตุลาคม 2023 แต่อย่างใด

แม้คลิปตัวแรกจะเป็นภาพขบวนรถบรรทุกสิ่งของบรรเทาทุกข์จอดรอการเปิดด่านราฟาห์จริง แต่ภาพดังกล่าวเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อปี 2021

คลิปต้นฉบับนำมาจาก Facebook ของสำนักข่าวโทรทัศน์ อัล นาฮาร์ ของอียิปต์ ที่โพสต์เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2021 ว่า “ทางการอียิปต์ได้ส่งขบวนรถบรรทุกสิ่งของบรรเทาทุกข์เพื่อช่วยเหลือชาวปาเลสไตน์ในฉนวนกาซาเป็นครั้งที่ 3”

ส่วนคลิปที่ 2 ซึ่งเป็นภาพฝูงชนเดินถือห่อถุงสีขาวไปในทิศทางเดียวกัน เคยเผยแพร่ทาง Tiktok ตั้งแต่วันที่ 31 สิงหาคม 2023 หรือกว่าหนึ่งเดือนก่อนที่สงครามอิสราเอล-ฮามาสจะเปิดฉากขึ้น

สถานที่ในคลิปได้รับการยืนยันว่าเป็นบริเวณชายแดนเชื่อมต่อระหว่างประเทศอียิปต์และลิเบีย ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันตกของประเทศอียิปต์ คนละด้านกับด่านราฟาห์ ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออกของประเทศอียิปต์

ข้อมูลทางสื่อสังคมออนไลน์อ้างว่าภาพในคลิปคือการลักลอบนำสินค้าผ่านชายแดนอียิปต์และลิเบีย

ที่ผ่านมาหน่วยงาน NGO และรัฐบาลหลาย ๆ ประเทศได้รวบรวมสิ่งของบรรเทาทุกข์หลายพันตันเพื่อนำไปช่วยเหลือชาวปาเลสไตน์ในฉนวนกาซาที่ถูกทางการอิสราเอลสั่งตัดไฟฟ้าและน้ำประปาในช่วงสงคราม แต่รถบรรทุกสิ่งของบริจาคนับร้อยคันต้องติดค้างอยู่ที่หน้าด่านราฟาห์หลายวัน โดยรัฐบาลของอียิปต์อ้างว่าทางการอิสราเอลทำให้การช่วยเหลือเต็มไปด้วยอุปสรรค เพราะถนนในฉนวนกาซาไม่มีความปลอดภัยสำหรับเดินทางเนื่องจากมีการโจมตีทางอากาศอย่างต่อเนื่อง

กระทั่งในวันที่ 21 ตุลาคม จึงมีคำสั่งเปิดด่านราฟาห์เป็นครั้งแรก เพื่อให้รถบรรทุกทยอยลำเลียงสิ่งของบริจาคไปช่วยเหลือชาวปาเลสไตน์ในฉนวนกาซาในที่สุด

ข้อมูลอ้างอิง :

https://www.reuters.com/fact-check/video-egyptian-aid-convoy-bound-gaza-is-2021-not-2023-2023-10-17/
https://www.politifact.com/factchecks/2023/oct/18/instagram-posts/supposed-video-of-egyptians-delivering-supplies-to/
https://tfc-taiwan.org.tw/articles/9796
https://www.aljazeera.com/news/2023/10/21/rafah-border-crossing-between-gaza-egypt-opens-for-aid-trucks