ชัวร์ก่อนแชร์: “อาชญากรรม-อุบัติเหตุ” เพิ่มขึ้นในคืนพระจันทร์เต็มดวง จริงหรือ?

05 ตุลาคม 2566
แปลและเรียบเรียงบทความโดย: อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

บทสรุป :

งานวิจัยหลายชิ้นพบว่าอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นในคืนพระจันทร์เต็มดวงมาจากตัวแปรต่าง ๆ เช่น ความสว่างของแสงจันทร์และผู้คนจำนวนมากที่ออกมาทำกิจกรรมในยามค่ำคืน

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีความเชื่อว่าการก่ออาชญากรรมและการเกิดอุบัติเหตุจะเพิ่มขึ้นอย่างผิดสังเกตในคืนพระจันทร์เต็มดวง

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

ความเชื่อในกลุ่มเจ้าหน้าที่รัฐและนักการเมือง

ผลการสำรวจโดยสำนักงานตำรวจซัสเซกซ์ ประเทศอังกฤษ เมื่อปี 2007 พบว่า การก่ออาชญากรรมจะเพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัดในช่วงพระจันทร์เต็มดวง

ตัวแทนทีมวิจัยของสำนักงานตำรวจซัสเซกซ์ ให้ความเห็นต่อสำนักข่าว BBC ว่า ปรากฏการณ์เหล่านั้นเป็นสิ่งที่พบเห็นมาตลอด 19 ปีของการทำหน้าที่ตำรวจ ในคืนพระจันทร์เต็มดวง ผู้คนส่วนใหญ่จะอารมณ์ฉุนเฉียวกว่าปกติและมีปากเสียงง่ายกว่าปกติ จึงจำเป็นต้องระดมกำลังตำรวจเพิ่มขึ้นคืนพระจันทร์เต็มดวงเพื่อป้องกันเหตุร้ายที่อาจจะเกิดขึ้น

เช่นเดียวกับรายงานข่าวว่า เจ้าหน้าที่ตำรวจของรัฐโอไฮโอและเคนตักกี เคยอ้างว่ามีการก่ออาชญากรรมเพิ่มขึ้นในคืนพระจันทร์เต็มดวงเช่นกัน

แม้แต่ รัฐมนตรีกระทรวงยุติธรรมของนิวซีแลนด์ ก็เคยอ้างว่า ปัจจัยที่ทำให้การก่ออาชญากรรมด้วยของมีคมเพิ่มขึ้น น่าจะมีผลจากคาบการโคจรของดวงจันทร์มาแล้ว

เคยมีรายงานพบความเชื่อมโยงระหว่างคาบการโคจรของดวงจันทร์และความถี่ของการคดีฆาตกรรมในเมืองไมอามี-เดด รัฐฟลอริดา แต่หลังจากวิเคราะห์แล้วพบว่าข้อมูลมีความผิดพลาด ซึ่งเกิดจากกระบวนการรวบรวมสถิติที่ไม่เหมาะสมและก่อให้เกิดความเข้าใจผิด

งานวิจัยเกี่ยวกับอุบัติเหตุในคืนพระจันทร์เต็มดวง

งานวิจัยในสหรัฐอเมริกาเมื่อปี 1982 พบว่า การเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนนเพิ่มขึ้นอย่างมากในคืนพระจันทร์เต็มดวง

อย่างไรก็ดี ในช่วงปี 1981-1982 พบว่าครึ่งหนึ่งของคืนพระจันทร์เต็มดวงจะตรงกับช่วงสุดสัปดาห์ ซึ่งเป็นช่วงที่การจราจรคับคั่ง จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่อุบัติเหตุทางรถยนต์จะมีมากกว่าปกติ เมื่อผู้วิจัยวิเคราะห์ข้อมูลอีกครั้งด้วยการตัดตัวแปรเรื่องวันหยุดในคืนพระจันทร์เต็มดวงออกไป จำนวนอุบัติเหตุในคืนพระจันทร์เต็มดวงก็แทบไม่ต่างจากวันอื่น ๆ

งานวิจัยปี 2017 ได้รวบรวมอุบัติเหตุจากการขับขี่จักรยานยนต์ยามค่ำคืน (ช่วง 4 โมงเย็นถึง 8 โมงเช้า) ในสหรัฐอเมริกาตั้งแต่ปี 1975-2014 หรือ 40 ปี

ผลวิจัยพบว่า ในคืนที่เกิดอุบัติเหตุ 1,482 ครั้ง มีผู้เสียชีวิต 13,029 ราย

แบ่งเป็นกลุ่มผู้เสียชีวิต 4,494 รายในคืนพระจันทร์เต็มดวง 494 คืน (สัดส่วนผู้เสียชีวิต 9.1 รายต่อคืน)

และกลุ่มผู้เสียชีวิต 8,535 รายในคืนพระจันทร์ไม่เต็มดวง 988 คืน (สัดส่วนผู้เสียชีวิต 8.64 รายต่อคืน)

เท่ากับว่าการขับขี่จักรยานยนต์ในคืนพระจันทร์เต็มดวงมีความเสี่ยงที่จะเกิดอุบัติเหตุจนเสียชีวิตมากกว่าที่ 5.3%

อย่างไรก็ดี ผู้วิจัยย้ำว่าปัจจัยน่าจะมาจากหลาย ๆ ตัวแปร อาทิ แสงจากดวงจันทร์เต็มดวงรบกวนทัศนวิสัยของผู้ขับขี่ในยามคับขัน เช่น ระหว่างหักเลี้ยวหรือขับขึ้นเนิน และการที่ผู้คนจำนวนมากนิยมทำกิจกรรมนอกบ้านในคืนพระจันทร์เต็มดวง เช่น การเดินทางไกลที่ใช้ความเร็วมากกว่าปกติหรือการใช้เส้นทางที่ไม่คุ้นเคย ล้วนเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุเช่นกัน

ผลกระทบต่อสัตว์ในคืนวันเพ็ญ

ยังมีการสำรวจที่พบว่า ในช่วงก่อนและหลังคืนพระจันทร์เต็มดวง จำนวนสุนัขและแมวจะถูกส่งไปรักษาตัวในห้องฉุกเฉินมากกว่าปกติ รวมถึงการพบว่าคนถูกแมลงกัดบ่อยขึ้นในคืนพระจันทร์เต็มดวง

ปัจจัยดังกล่าว น่าจะมาจากความสว่างในยามราตรีของคืนวันเพ็ญ ทำให้สัตว์เลี้ยงถูกปล่อยให้อยู่นอกบ้านนานกว่าปกติและเพิ่มโอกาสการประสบอุบัติเหตุได้ เช่นเดียวกับการทำกิจกรรมนอกบ้านในคืนพระจันทร์เต็มดวง ก็เพิ่มโอกาสการถูกแมลงกัดต่อยเช่นเดียวกัน

ข้อมูลอ้างอิง :

https://en.wikipedia.org/wiki/Lunar_effect
https://www.scientificamerican.com/article/lunacy-and-the-full-moon/
https://www.rd.com/list/full-moon-myths/