ชัวร์ก่อนแชร์: รวมข่าวบิดเบือน “การปล้น” ในเหตุประท้วงฝรั่งเศส 2023

20 กรกฎาคม 2566
แปลและเรียบเรียงบทความโดย: อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

เหตุประท้วงในประเทศฝรั่งเศสระหว่างวันที่ 24 มิถุนายน – 4 กรกฎาคม 2023 กลายเป็นการจลาจลที่สร้างความเสียหายในวงกว้าง มีอาคารร้านค้าได้รับความเสียหายจากการปล้นโดยกลุ่มผู้ชุมนุมประท้วงหลายแห่ง

อย่างไรก็ดี ทางสื่อสังคมออนไลน์มีการนำภาพการปล้นและทำลายร้านค้าจากเหตุการณ์อื่น ๆ มาเชื่อมโยงกับเหตุประท้วงในประเทศฝรั่งเศส ก่อให้เกิดความเข้าใจผิดอย่างแพร่หลายทางโลกออนไลน์

“ผู้ชุมนุมปล้นร้าน Louis Vuitton ในปารีส”

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีการแชร์คลิปวิดีโอที่อ้างว่าผู้ชุมนุมประท้วงหลายร้อยคนได้บุกเข้าไปปล้นร้าน Louis Vuitton สาขาใหญ่ที่สุดในกรุงปารีส

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

คลิปวิดีโอที่ถูกแชร์ ได้รับการยืนยันว่าไม่ใช่เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในประเทศฝรั่งเศส แต่เป็นการปล้นร้าน Louis Vuitton ในเมืองพอร์ตแลนด์ รัฐออริกอน สหรัฐอเมริกา เมื่อปี 2020

จุดสังเกตคือภาพรหัสสาขาที่อยู่ในคลิปซึ่งระบุตัวเลข 2060 ซึ่งเป็นรหัสสาขาของร้าน Louis Vuitton สาขาในเมืองพอร์ตแลนด์นั่นเอง

การปล้นร้าน Louis Vuitton ในคลิปที่ถูกแชร์ เป็นส่วนหนึ่งของเหตุชุมนุมประท้วงการทำหน้าที่เกินกว่าเหตุของเจ้าหน้าที่ตำรวจในสหรัฐอเมริกา ส่งผลให้ จอร์จ ฟลอยด์ ชายแอฟริกันอเมริกันซึ่งถูกควบคุมตัวต้องเสียชีวิตจากการขาดอากาศหายใจ นำไปสู่การชุมนุมประท้วงอย่างแพร่หลายในสหรัฐอเมริกาเมื่อปี 2020

“ร้าน Apple Store ในเมืองบอร์โดถูกปล้นโดยผู้ประท้วง”

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีการแชร์คลิปวิดีโอที่อ้างว่าผู้ชุมนุมประท้วงจำนวนมากได้บุกเข้าไปปล้นร้าน Apple Store ในเมืองบอร์โด เมืองทางตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศฝรั่งเศส

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

คลิปที่ถูกแชร์ ไม่เกี่ยวข้องกับเหตุชุมนุมประท้วงในปี 2023 แต่เป็นส่วนหนึ่งของการชุมนุมประท้วงของขบวนการเสื้อกั๊กเหลือง (Yellow vests protests) ที่ก่อการประท้วงทั่วประเทศฝรั่งเศสตั้งแต่ปี 2018 ที่ผ่านมา

จุดสังเกตคือ ในกลุ่มคนที่เข้าไปปล้นร้าน Apple Store มีหลายคนที่สวมเสื้อกั๊กเหลือง สัญลักษณ์ของการชุมนุมประท้วงโดยขบวนการเสื้อกั๊กเหลืองนั่งเอง

ขบวนการเสื้อกั๊กเหลือง คือการชุมนุมประท้วงต่อต้านนโยบายสนับสนุนพลังงานสะอาดและลดปริมาณการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลของรัฐบาลฝรั่งเศส ที่นำไปสู่การขึ้นภาษีน้ำมันและทำให้ราคาน้ำมันสูงขึ้น

แม้จะไม่มีการปล้นร้าน Apple Store ในเมืองบอร์โดตามที่มีการกล่าวอ้าง แต่รายงานข่าวเมื่อวันที่ 30 มิถุนายน 2023 พบว่าร้าน Apple Store ในเมืองสตราสบูร์ก เมืองทางตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศฝรั่งเศส ถูกกลุ่มผู้ประท้วงขว้างปาสิ่งของจนด้านหน้าร้านได้รับความเสียหาย

“ผู้ประท้วงฝรั่งเศสล้อมตลาดหลักทรัพย์ในเมืองมาร์กเซย์”

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีการแชร์คลิปวิดีโอที่อ้างว่าผู้ชุมนุมประท้วงพยายามบุกเข้าไปในตลาดหลักทรัพย์ในมาร์กเซย์ เมืองทางตอนใต้ของประเทศฝรั่งเศส

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

จากการตรวจสอบพบว่า สถานที่ในคลิปวิดีโอที่ถูกแชร์ไม่ใช่ตลาดหลักทรัพย์ แต่เป็นด้านหน้าของ Centre Commercial Bourse ห้างสรรพสินค้าในเมืองมาร์กเซย์ โดยคลิปวิดีโอถูกเผยแพร่เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2023 ที่ผ่านมา

ปัจจัยที่ทำให้คลิปดังกล่าวถูกนำไปเชื่อมโยงกับตลาดหลักทรัพย์ น่าจะมาจากความเข้าใจผิดที่มีต่อชื่อของห้างสรรพสินค้า เพราะคำว่า Bourse ในภาษาฝรั่งเศสมีความหมายว่า Stock exchange ในภาษาอังกฤษหรือ ตลาดหลักทรัพย์ ในภาษาไทยนั่นเอง

“ห้างซูเปอร์มาร์เก็ตในปารีสถูกผู้ประท้วงบุกทำลาย”

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีการแชร์คลิปภาพที่อ้างว่าห้างซูเปอร์มาร์เก็ตในกรุงปารีส ถูกกลุ่มผู้ประท้วงบุกทำลายจนเสียหาย

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

ภาพดังกล่าวได้รับการยืนยันว่าเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นกับห้างซูเปอร์มาร์เก็ตในประเทศโซมาเลีย และเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นตั้งแต่ปี 2016

“นสพ.Guardian สนับสนุนการประท้วงฝรั่งเศส อ้างเป็นการ “เอาคืน” ความเหลื่อมล้ำทางสังคม”

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีการแชร์ข้อมูลอ้างว่า หนังสือพิมพ์ The Guardian ของประเทศอังกฤษ แสดงจุดยืนสนับสนุนการประท้วงในประเทศฝรั่งเศส ด้วยการเผยแพร่บทความโดย โชลา มอส-ช็อกบามิมู ทนายความและนักวิชาการชาวอังกฤษเชื้อสายไนจีเรีย ที่ให้ความเห็นว่าการชุมนุมประท้วง เปรียบเสมือนการ “เอาคืน” ปัญหาความเหลื่อมล้ำทางสังคมจากการเลือกปฏิบัติที่มีต่อประชากรผิวสีในประเทศ

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

จากการตรวจสอบโดยสำนักข่าว Reuters พบว่า ภาพข่าวที่ถูกแชร์น่าจะเป็นผลงานการปลอมแปลงหน้าเว็บไซต์ข่าวของ The Guardian โดยโฆษกของหนังสือพิมพ์ The Guardian ยืนยันต่อสำนักข่าว Reuters ว่า The Guardian ไม่เคยนำเสนอข่าวเช่นนั้นแต่อย่างใด

โชลา มอส-ช็อกบามิมู ประณามการบิดเบือนข้อมูลผ่านทาง Twitter พร้อมย้ำว่าตนเองไม่มีความคิดหรือเคยเขียนบทความสนับสนุนการใช้ความรุนแรงเพื่อสร้างความเท่าเทียมในสังคม

ข้อมูลอ้างอิง :

https://apnews.com/article/fact-check-video-louis-vuitton-looting-video-france-759395903810
https://www.snopes.com/fact-check/apple-store-france-looting/
https://www.independent.co.uk/tv/news/paris-riots-apple-nahel-strasbourg-b2367717.html
https://www.reuters.com/article/factcheck-france-riots-stock-exchange/fact-check-video-shows-crowd-breaking-into-a-shopping-mall-not-the-stock-exchange-of-marseille-idUSL1N38Q16G
https://www.reuters.com/article/factcheck-franceriots-supermarket/fact-check-photo-of-ransacked-supermarket-predates-2023-france-riots-idUSL1N38S1YO
https://www.reuters.com/article/factcheck-guardian-francereparations/fact-check-the-guardian-headline-referring-to-france-riots-as-reparations-is-fake-idUSL1N38Q0U2