อุบลราชธานี 21 ม.ค. – ฝีมือขั้นเทพ “น้องภูมิ” วัย 9 ขวบ สืบสานวัฒนธรรมอีสาน “หนังบักตื้อซิ่ง” แถมยังเล่นคีย์บอร์ดแนวลำซิ่งได้สุดคล่อง รับจ้างเล่นตามงานต่างๆ
นี่คือการเล่นคีย์บอร์ดของ “น้องภูมิ” วัย 9 ขวบ ชาวอุบลราชธานี น้องฝึกเล่นคีย์บอร์ดตั้งแต่จำความได้ ช่วงอายุ 5 ขวบ เพราะครอบครัวของน้องได้สืบสานวัฒนธรรมอีสาน “หนังบักตื้อซิ่ง” คล้ายหนังตะลุงภาคใต้ เพียงแต่ภาษา ดนตรี และตัวละคร ต่างกันตามวัฒนธรรม โดยจะไปเล่นตามงานบุญต่างๆ อย่างบุญผะเหวด บุญกฐิน ขึ้นบ้านใหม่ ปีใหม่ ที่มีคนจ้าง
“หนังบักตื้อ” เป็นมรดกของอีสานที่มีการสืบทอดมาเป็นร้อยๆ ปี ซึ่งองค์ประกอบของ “หนังบักตื้อซิ่ง” จะมีการเชิดหนังหุ่นเงา ร้อง รำ และนักดนตรี อย่าง กลอง แคน พิณ คีย์บอร์ด ปัจจุบันมีการสืบสานไม่กี่แห่งในภาคอีสาน วัฒนธรรมนี้อาจค่อยๆ สูญหาย หากไม่มีคนสืบทอด และครอบครัว “น้องภูมิ” เป็นหนึ่งในผู้สืบทอดไว้
“น้องภูมิ” เห็นคุณตาและคุณพ่อ เล่นหนังบักตื้อ เล่นคีย์บอร์ดมาตั้งแต่เด็กๆ เลยซึมซับและจดจำวิธีการเล่น จนเชิดหนัง เล่นคีย์บอร์ด ร้อง รำ ได้อย่างคล่องแคล่ว โดยน้องใช้ความจำล้วนๆ และอาศัยการฝึกซ้อมจนคล่อง ใครเห็นต่างก็บอกว่า อายุเท่านี้เล่นได้ขนาดนี้ รับงานได้เลย ซึ่งบ้านของน้องก็รับงานหนังบักตื้ออยู่ สามารถติดตามได้ในเพจเฟซบุ๊ก “น้องภูมิ” ศิลปินหล่าน้อย (ด.ช.พุทธภูมิ) อย่างล่าสุดคนในหมู่บ้านก็จ้างไปเล่นงานปีใหม่ บ้านน้องภูมิ อยู่ที่บ้านหินดาน อ.โพธิ์ไทร จ.อุบลราชธานี
“หนังบักตื้อ” เป็นศิลปะการละเล่นพื้นบ้านของภาคอีสาน ถูกถ่ายโยงวัฒนธรรมจากการละเล่นหนังตะลุงทางภาคใต้มาสู่ภาคอีสานของไทย ผนวกเข้าด้วยกัน ได้ปรับเปลี่ยนวิธีการแสดง ดนตรีประกอบการขับร้อง การพากย์ ให้สอดคล้องเหมาะสมกับพื้นถิ่นอีสาน
“หนังบักตื้อ” เรียกแตกต่างกันหลายชื่อ บ้างก็เรียก “หนังประโมทัย” เหตุที่เรียกว่า “หนังบักตื้อ” มีที่มาจากตัวตลกสำคัญ คือ “บักตื้อ” หรือ “ปลัดตื้อ” ซึ่งในเรื่องจะเป็นตัวประกาศเรื่องที่จะแสดงให้ได้รู้กัน และยังเป็นตัวหนังที่ถือได้ว่ายอดนิยมในหมู่คนดู
ลักษณะการแสดง จะเป็นการเชิดตัวหนัง ผู้ชมจะอยู่ด้านหน้าของจอหนัง โดยเริ่มต้นด้วยการไหว้ครู การเกริ่นเป็นกลอนลำไหว้ครู ดำเนินเรื่องด้วยการร้องแบบกลอนลำอีสาน การพากย์ออกแนวตลกขบขัน มีดนตรีให้จังหวะขณะท่อนการเปลี่ยนอากัปกิริยาของตัวละคร อีกทั้งในช่วงของการเปลี่ยนฉาก หรือเปลี่ยนตัวหนัง ให้ผู้ชมเกิดความสนุกสนานเพลิดเพลิน เพลงที่ถือเป็นเอกลักษณ์ของการแสดงหนังบักตื้อ ได้แก่ เพลงเชิด เพลงออกแขก
“หนังบักตื้อ” นิยมแสดงในงานมหรสพต่างๆ ของประเพณีท้องถิ่น สร้างความสนุกสนานเพลิดเพลินให้กับคนดูเป็นอย่างมาก เรื่องที่ใช้ในการแสดงเป็นวรรณกรรมพื้นบ้าน เช่น ผาแดงนางไอ่ สังข์ศิลป์ชัย จำปาสี่ต้น พญาคันคาก และการะเกษ เป็นต้น. – สำนักข่าวไทย