กกต. 21 ก.พ. – “สมชัย” โต้ระบบ ECT Report ของ กกต. ที่จะรายงานผลการเลือกตั้ง 66 คือการกรอกผลคะแนนจากหน่วยเลือกตั้งเข้าโปรแกรม Excel ไม่ใช่เรียลไทม์และทันสมัย ด้านสำนักงาน กกต. แจงการยกเลิกเรื่องแอปพลิเคชันออกจากระเบียบรายงานผลเป็นเรื่องที่ถูกต้องเหมาะสม ไม่ได้ปิดช่องทางการรายงานผลผ่านแอปฯ
สำนักงาน กกต. แจงเรื่องการรายงานผลคะแนนว่า ตระหนักดีถึงการแจ้งข้อมูลเกี่ยวกับการรายงานผลคะแนนการเลือกตั้งอย่างไม่เป็นทางการให้ประชาชนได้ติดตามความคืบหน้าและรับทราบ ในการเลือกตั้ง ส.ส. ที่จะมีขึ้นในปี 2566 จึงได้จัดให้มีการรายงานผลคะแนนการเลือกตั้งอย่างไม่เป็นทางการเหมือนการเลือกตั้งครั้งที่ผ่านมา ผ่านทางระบบ ECT Report ที่เน้นความถูกต้องและรวดเร็ว โดยประชาชนจะเห็นคะแนนแรกเมื่อกรรมการนับคะแนนประจำหน่วยเลือกตั้ง (กปน.) นับคะแนนเสร็จ และได้ตรวจสอบความถูกต้องในแบบรายงาน ส.ส. 5/18 และนำไปติดหน้าหน่วยเลือกตั้งให้ประชาชนได้ดูและตรวจสอบ ซึ่งคะแนนของหน่วยแรกจะถูกกรอกลงในระบบ ECT Report และคะแนนจากหน่วยเลือกตั้งอื่นๆ จะทยอยนำเข้าระบบ ECT Report อย่างต่อเนื่องต่อไป ประชาชนจึงสามารถติดตามผลคะแนนได้อย่างต่อเนื่องจากสื่อมวลชนต่างๆ ที่มาเชื่อมต่อกับระบบ ECT Report และจะทราบผลคะแนนว่าผู้สมัครผู้ใด หรือพรรคการเมืองใด ได้คะแนนจำนวนเท่าใด ในคืนวันเลือกตั้งทันที
ทั้งนี้ จากการดำเนินการถอดบทเรียนการเลือกตั้งในปี 2562 ที่ผ่านมา ทำให้สำนักทราบถึงข้อจำกัดในการรายงานผลคะแนนว่าไม่ได้เกิดจากแอปพลิเคชันแต่ประการใด แต่เกิดจากการกรอกคะแนนจากหน่วยเลือกตั้งที่มีอยู่ประมาณ 92,000 หน่วย หน่วยละไม่น้อยกว่า 70 ข้อมูล
ดังนั้น เพื่อให้การรายงานผลคะแนนอย่างไม่เป็นทางการถูกต้อง รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพ สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้งจึงได้นำระบบ ECT Report มาใช้เพื่อมิให้เกิดความเสี่ยงอันเนื่องมาจากการกรอกคะแนนที่มีสาเหตุมาจากความล้าจากการทำงานอย่างต่อเนื่องของกรรมการนับคะแนนประจำหน่วยเลือกตั้ง (กปน.) ซึ่งต้องทำงานโดยไม่มีเวลาหยุดพัก ประมาณ 15-18 ชั่วโมง เพราะต้องตื่นตั้งแต่ตี 4 เพื่อรับอุปกรณ์ และเตรียมหน่วยเลือกตั้ง อีกทั้งยังต้องอำนวยความสะดวกให้แก่ผู้มีสิทธิเลือกตั้ง ดำเนินการนับคะแนน ส่งมอบอุปกรณ์การเลือกตั้งและผลคะแนน ประกอบกับต้องทำงานภายใต้แรงกดดันตามสภาพของการแข่งขันทางการเมืองในแต่ละพื้นที่
ประกอบกับการเลือกตั้งเป็นระบบบัตร 2 ใบ มีความเสี่ยงที่จะเกิดความผิดพลาดในการกรอกคะแนนได้ และจำนวนพรรคการเมืองหรือผู้สมัคร ส.ส.แบบแบ่งเขต มีเป็นจำนวนมาก ชื่อพรรคการเมืองที่มีลักษณะชื่อพ้องกัน คล้ายกันเป็นจำนวนมาก มีความเสี่ยงที่จะเกิดความผิดพลาดในการกรอกคะแนนได้
ทั้งนี้ การแก้ระเบียบ โดยยกเลิกการกำหนดให้มีแอปพลิเคชันเพียงช่องทางเดียวในการรายงานผลคะแนนอย่างไม่เป็นทางการ จึงเป็นการแก้ไขข้อจำกัดในการนำเสนอข้อมูลแก่ประชาชนให้มีช่องทางที่หลากหลายมากยิ่งขึ้น แต่ก็ไม่ได้ปิดช่องทางการจัดให้มีแอปพลิเคชันแต่อย่างใด เพราะในมาตรา 120 ของกฎหมายว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. ได้รองรับการรายงานผลการเลือกตั้งอย่างไม่เป็นทางการทุกช่องทางไว้ การยกเลิกเรื่องแอปพลิเคชันออกจากระเบียบจึงเป็นเรื่องที่ถูกต้องเหมาะสมแล้ว ทำให้สำนักงานมีทางเลือกที่จะรายงานผลคะแนนอย่างไม่เป็นทางการได้หลากหลาย ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมในช่วงเวลาดังกล่าวว่าช่องทางใดจะทำให้การรายงานผลคะแนนได้อย่างถูกต้อง มีประสิทธิภาพ และเกิดประโยชน์กับประชาชนมากที่สุด
อย่างไรก็ตาม หลัง กกต. ออกเอกสารข่าวชี้แจง นายสมชัย ศรีสุทธิยากร อดีต กกต. ได้โพสต์แสดงความเห็นเรื่องรูปแบบการรายงานผลการเลือกตั้งของ กกต. ที่เรียกว่า ECT Report ตามที่ กกต. ชี้แจง น่าจะเรียกว่า ระบบการรายงานผลการเลือกตั้งอย่างไม่เป็นทางการแล้ว ระบบนี้ประชาชนจะเห็นคะแนนแรกหลังจากนับคะแนนเสร็จ และตรวจสอบความถูกต้อง เรียกว่าแบบ ส.ส. 5/18 แล้วแปะเป็นกระดาษหน้าหน่วย ซึ่งอาจปลิวหายใน 10 นาที และแบบ ส.ส. 5/18 ที่แปะเป็นกระดาษหน้าหน่วย ยังจะนำขึ้นเว็บไซต์ของ กกต. ภายใน 5 วัน นับแต่วันเลือกตั้ง และคะแนนจากแบบ ส.ส. 5/18 จากหน่วยเลือกตั้งต่างๆ จะถูกทยอยนำเข้าระบบ ECT Report คือ โปรแกรม Excel ที่ให้แต่ละเขตระดมคีย์คะแนนเข้าไปอย่างต่อเนื่อง ซึ่งข้อมูลที่ประมวลจาก Excel ของแต่ละเขต จะถูกส่งเข้าส่วนกลาง และมีระบบเชื่อมข้อมูลกับสื่อมวลชน เพื่อเผยแพร่ให้ประชาชนทราบต่อไป
“ยืนยันว่าประชาชนจะรู้ว่าผู้สมัครและพรรคการเมืองได้คะแนนเท่าไรในคืนวันเลือกตั้ง ดิจิทัลมากมาย สมกับความทันสมัยและมืออาชีพ” นายสมชัย ระบุ.-สำนักข่าวไทย