มสธ. 20 ก.พ.- นักวิชาการรัฐศาสตร์ มอง ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยพรรคอนาคตใหม่ได้ 4 แนวทาง เชื่อ อนาคตใหม่ วางยุทธศาสตร์พร้อมแล้วกรณียุบพรรค
นายยุทธพร อิสรชัย อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช กล่าวถึงการวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญคดีกู้เงินของพรรคอนาคตใหม่ในวันพรุ่งนี้ (21 ก.พ.) ว่า แนวทางการวินิจฉัยอาจจะออกมาได้ประมาณ 4 แนวทาง แนวทางแรกที่เป็นไปได้หรือไม่มีการตัดสินใจใด โดยเป็นการยกคำร้อง ซึ่งพรรคอนาคตใหม่ก็จะเดินหน้าต่อไปได้ในทางการเมือง แต่ก็จะเป็นการวางบรรทัดฐานให้กับพรรคอื่นในการกู้เงินว่าสามารถทำได้
นายยุทธพร กล่าวว่า แนวทางที่ 2 ศาลอาจจะไม่ได้พิจารณาคดีทางรัฐธรรมนูญ แต่อาจจะมีคำสั่งให้คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ดำเนินการทางอาญา เพื่อปรับพรรคอนาคตใหม่เป็นเงิน 1 ล้านบาทตามความผิดมาตรา 66 โดยวินิจฉัยว่าการโอนเงินดังกล่าวเป็นนิติกรรมอำพราง ซึ่งจะเป็นบรรทัดฐานให้พรรคการเมืองอื่นเช่นเดียวกันว่าไม่สามารถกู้เงินได้
แนวทางที่ 3 ศาลรัฐธรรมนูญอาจจะวินิจฉัยไม่ยุบพรรคอนาคตใหม่ แต่ตัดสิทธิ์กรรมการบริหารพรรค และให้ กกต.ดำเนินการเรื่องโทษปรับควบคู่ไปด้วย ซึ่งจะเป็นการวินิจฉัยแยกส่วนว่าเป็นความผิดเฉพาะของกรรมการบริหารพรรค โดยเทียบเคียงกับกรณีการยุบพรรคไทยรักไทยและพรรคพลังประชาชน กฎหมายในยุคนั้นไม่มีการแยกส่วน ดังนั้นการกระทำของกรรมการบริหารพรรค จึงมีผลผูกพันกับทั้งพรรค แต่กฎหมายพรรคการเมืองปี 2560 ได้แยกส่วนอย่างชัดเจน ว่าการกระทำของกรรมการบริหารพรรค กับพรรคการเมืองนั้นเป็นคนละส่วนกัน จึงเป็นไปได้ว่า ท้ายที่สุดพรรคอนาคตใหม่อาจจะไม่ถูกยุบ แต่มีกระบวนการของการตัดสิทธิ์กรรมการบริหารพรรคที่เกี่ยวข้องกับการกู้เงิน
และแนวทางที่ 4 ศาลตัดสินให้ยุบพรรคอนาคตใหม่และตัดสิทธิ์กรรมการบริหารพรรคด้วย ซึ่งถือเป็นแนวทางที่หนักที่สุด ก็จะทำให้พรรคอนาคตใหม่ต้องเริ่มต้นทางการเมืองใหม่กับพรรคการเมืองที่อาจจะจัดตั้งไว้แล้ว เป็นผลให้พรรคอนาคตใหม่ ต้องปรับยุทธศาสตร์ในหลายส่วน แต่เชื่อว่าพรรคอนาคตใหม่ได้เตรียมการเอาไว้แล้ว
นายยุทธพร กล่าวว่า ทั้งนี้ เนื่องจากกฎหมายเขียนไม่ชัดเจนทำให้คำวินิจฉัยสามารถออกมาได้ทุกรูปแบบ ผลออกมาอาจจะได้ทั้ง 2 รูปแบบคือ การกู้เงินสามารถทำได้และการกู้เงินไม่สามารถทำได้ อาจจะมองว่าอะไรที่กฎหมายไม่ได้ห้าม ก็สามารถทำได้ หรือ หากจะวินิจฉัยว่าการกู้เงินไม่สามารถทำได้ อาจจะมองว่ากฎหมายพรรคการเมืองได้กำหนดไว้ว่าไม่ให้พรรคการเมืองถูกครอบงำจากกลุ่มทุนหรือบุคคลต่าง ๆ ดังนั้นการกู้เงินอาจจะทำให้เจ้าหนี้มีอิทธิพลเหนือการตัดสินใจต่าง ๆ ของพรรคการเมืองได้
นายยุทธพร กล่าวว่า การที่พรรคอนาคตใหม่ ชี้ให้เห็นว่า การกู้เงินไม่ได้ผิดกฎหมายนั้น ก็ถือว่ามีเหตุผล แต่ต้องดูว่า ศาลรัฐธรรมนูญจะใช้เหตุผลชุดเดียวกับอนาคตใหม่หรือไม่ โอกาสที่จะวินิจฉัยไปทางใดทางหนึ่ง ก็เป็นไปได้ทั้งหมด ส่วนที่พรรคอนาคตใหม่ประกาศเคลื่อนไหวนอกสภา หากพรรคอนาคตใหม่ถูกยุบนั้น นายยุทธพร กล่าวว่า พรรคอนาคตใหม่เตรียมการมาพอสมควรแล้ว การวางยุทธศาสตร์การเชื่อมต่อระหว่างในสภากับนอกสภาน่าจะเริ่มเกิดขึ้นตั้งแต่นายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ ถูกตัดจากความเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร และพรรคอนาคตใหม่ เป็นพรรคที่เกิดขึ้นจากกระบวนการทางสังคม นำไปสู่การก่อตั้งเป็นพรรคการเมือง เมื่อวันหนึ่ง พรรคอนาคตใหม่ต้องถอยกลับไปที่เดิม บทบาทหน้าที่ตามกฏหมายก็หายไป แต่ฐานการเมืองที่แท้จริงอยู่ที่มวลชน พรรคอนาคตใหม่เห็นในจุดนี้จึงพยายามเคลื่อนไหวทางสังคม ยอมรับว่าสร้างพลังได้ไม่น้อย
นายยุทธพร กล่าวว่า เนื่องจากการเคลื่อนไหวทางการเมืองในปัจจุบันมีกฎหมายกำกับอยู่ จึงเชื่อว่า การเคลื่อนไหวยังไม่สามารถทำได้ทันทีหลังจากมีการยุบพรรคอนาคตใหม่ การระดมคนคงไม่ง่าย คนคงมองว่ามีทางออกอื่น ๆ นอกเหนือจากการลงถนนมากกว่า สิ่งที่พรรคอนาคตใหม่ก็ต้องทำในขณะนี้คือการรณรงค์และหวังผลระยะยาวเพื่อสร้างมวลชนที่จะเชื่อมต่อกับการเมืองในสภา
นายยุทธพร กล่าวว่า หากท้ายที่สุด มีการยุบพรรคอนาคตใหม่ถือเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์การเมืองไทย ให้มีการยุบพรรคก่อนเข้าสู่กระบวนการอภิปรายไม่ไว้วางใจไม่กี่วัน ส.ส.ที่เหลืออยู่ยังสามารถทำหน้าที่ต่อได้ และคงไม่เป็นปัญหาอะไร แต่แกนนำหลายคน อย่างนายปิยบุตร แสงกนกกุล และน.ส.พรรณิการ์ วานิช ที่ถูกตัดสิทธิ์ทางการเมือง พลังในการอภิปรายและตรวจสอบจะลดน้อยลง จึงเกิดการเมืองแบบรีโหมทที่คนที่อยู่นอกสภาเป็นคนควบคุมการเมืองในสภา.-สำนักข่าวไทย
